2016ႏွစ္ ႏွင့္ေခါင္းေဆာင္သစ္ အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာ ျမန္မာျပည္ကေန ယူရမယ့္ သင္ခန္းစာ by Rena Pederson

အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာ ျမန္မာျပည္ကေန ယူရမယ့္ သင္ခန္းစာ
by Rena Pederson

အားလပ္ရက္ အပန္းေျဖကာလေတြ အဆံုးသတ္ခ်ိန္၊ အေမရိကန္ သမၼတေလာင္း ေရြးခ်ယ္ပြဲလႈပ္ရွားမႈေတြအရွိျမင့္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ကမၻာႀကီးရဲ႕ အျခားတစ္ဖက္က ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ နမူနာကိုၾကည့္ဖို႔ အခ်ိန္ေကာင္း ေရာက္လာပါၿပီ။ အဲဒါ ျမန္မာျပည္ပါ။

ဘာ့ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ကို ေရြးခ်ယ္ရတာလဲ။ လာမယ့္ မတ္လမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုဦးေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာျပည္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျပင္ဆင္ေနပါၿပီ။ သူ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းဦးေပါက္က ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၈ဝ%နီးပါးနဲ႔ အံ့ၾသဖြယ္ရာ အႏိုင္ရခဲ့လို႔ပါပဲ။

၁၉၈၈ခုႏွစ္ကတည္းကေန စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႔က်င္တဲ့လႈပ္ရွားမႈႀကီးကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ႏိုဗယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြကို မွန္းဆၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေပ်ာ္၊ စိတ္သက္သာရာရမႈနဲ႔ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္မႈေတြကို ျမင္ေတြ႔ရမွာပါ။ သူမဟာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္အျဖစ္နဲ႔ ၁၅ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေနထိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပထမဆံုး ဘာေတြမ်ား လုပ္ေဆာင္မွာပါလဲ။

ပထမဆံုးကေတာ့ သူမဟာ တရားထိုင္ပါတယ္။ အေတြးေတြ တည္ၿငိမ္သြားေစဖို႔နဲ႔ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုး အပင္ပန္းခံခဲ့ရလို႔ ကုန္ခမ္းသြားတဲ့ အားအင္ေတြ အသစ္တစ္ဖန္ျဖစ္ေရး လုပ္ဖို႔ပါ။ အႀကံေပးေတြ၊ ေဝဖန္သူေတြရဲ႕ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ လမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးေပြလီေနမယ့္ ကာလအခိုက္အတန္႔ကို ျဖတ္သန္းဖို႔ဆိုရင္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူေတြဟာ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားရမယ့္အခ်ိန္ေတြ လိုပါတယ္။ ေရတြင္းကိုျပည့္ေအာင္ ျဖည့္ရပါမယ္။ သူတို႔အခ်ိန္လိုပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း ယူကိုယူရမွာပါ။

ဒုတိယအေနနဲ႔ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အမိႈက္ေကာက္တဲ့လႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ၿပီး လူထုအားလံုးပါဝင္လာေအာင္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အသက္ ၇ဝအရြယ္ အမ်ဳိးသမီးႀကီးတစ္ေယာက္ဟာ ပလက္စတစ္အိတ္ကိုလက္မွာစြပ္ၿပီး အမိႈက္သ႐ိုက္ေတြကို ေကာက္ယူဖို႔ အားလံုးကို ပူးေပါင္းၾကဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ သူအမိႈက္ေကာက္တာကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္တဲ့ သတင္းေထာက္ေတြကိုေကာင္ အမိႈက္ကူေကာက္ဖို႔ ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါဟာ ဂႏၶီႀကီးစတိုင္လ္ပါပဲ။ က်မတို႔ရဲ႕ျပႆနာေတြအမ်ားႀကီးေတြထဲက ကိစၥေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူတိုင္းဟာ ၿပိဳလဲေနတဲ့သူတို႔တိုင္းျပည္ကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ေဒၚစုမွန္ပါတယ္။ သူဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမယ့္ ႏိုင္ငံရဲ႕႐ုပ္ပံုလႊာပါ။ ဒါေပမယ့္ သူတစ္ေယာက္တည္းေတာ့ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။

တတိယအေနနဲ႔ လက္ရွိအာဏာဆုတ္ကိုင္ထားသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္ သူမကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတဲ့ကာမွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လက္ရွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔စကားေျပာဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့သလို တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္နဲ႔လည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ သီးျခားစီေတြ႔ဆံုမႈဟာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ သေဘာတူညီမႈေတြ ရခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာျပည္ကို ဆယ္စုႏွစ္၂ခုၾကာ ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေဟာင္းသန္းေရႊနဲ႔လည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအာဏာရွင္ႀကီးဟာ ဆိုင္ကလုန္းေၾကာင့္ဒုကၡေရာက္ခဲ့သူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာကို ေပးအပ္မယ့္အကူအညီေတြကို ဟန္႔တားခဲ့သူ၊ လက္နက္မဲ့ ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့သူ၊ တိုင္းရင္းသားေက်းရြာေတြကို ဖ်က္စီးခဲ့သူပါ။

အိုမင္းမစြမ္းျဖစ္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အာဏာရွင္ေဟာင္းႀကီးဟာ သူနဲ႔သူ႔မိသားစုအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကလဲ့စားေခ်လိုစိတ္ရွိမရွိ စမ္းသပ္ခ်င္ပံုရပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အဲဒီလိုမျဖစ္တဲ့အျပင္ တိုင္းျပည္ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ တပ္မေတာ္ကို ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ေတာင္အာဖရိကနဲ႔ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယားႏိုင္ငံေတြမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကာလေတြမွာ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာခဲ့ပံုရပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ လက္တုံ႔ျပန္မႈေတြဟာ ပိုဆိုးတဲ့အၾကမ္းဖက္မႈေတြကိုပဲ ျဖစ္ေစတယ္ဆိုတာ နားလည္ခဲ့ပံု ရပါတယ္။ အခုေတာ့ အာဏာကိုရေတာ့မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ လူေတြကို ခြင့္လႊတ္ၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသေနပါတယ္။

စတုတၳအေနနဲ႔ ေဒၚစုဟာ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕အသံေတြ ပါဝင္လာဖို႔ အာမခံခ်က္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ စားပြဲေပၚမွာေဆြးေႏြးတဲ့ ေနရာခ်ထားမႈေတြဟာ ၾကားဖို႔သင့္ေနပါၿပီ။ ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝေက်ာ္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျမန္မာျပည္က တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားနဲ႔ အစိုးရအဆက္ဆက္ၾကားက ေသြးေျမက်ခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး ရပ္တန္႔သြားဖို႔ ေျဖရွင္းမႈ လိုေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးပါဝင္မႈကို ေလးစားရပါမယ္။ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးဖို႔တံခါးေတြကို ဖြင့္ၿပီး ေဆြးေႏြးမႈေတြကပဲ အေျပာင္းအလဲလမ္းေၾကာင္းကို ေဖာ္ႏိုင္မွာပါ။ ဒီျဖစ္စဥ္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ႐ႈပ္ေထြးေပမယ့္ အျခားနည္းလမ္းကေတာ့ ပိုဆိုးေစမွာ အမွန္ပါပဲ။

ဟုတ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္ခဲ့တာ၊ မလုပ္ရေသးတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဝဖန္တဲ့အသံေတြကေတာ့ ဆက္ၿပီးရွိေနမွာပါ။ စိုးရိမ္ပူပန္ၾကတာကေတာ့ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့အင္အားတစ္ရပ္ သူ႔မွာ မရွိမွာကိုပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေဒၚစုရဲ႕အနီးကပ္ဆံုး အဝန္းအဝိုင္းက ေသးငယ္သလို သူမရဲ႕သဘာဝကလည္း ခက္ခဲတတ္လို႔ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာဖို႔ကို လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရဲ႕ တားဆီးပိတ္ဆို႔မႈကို ဘယ္လိုေက်ာ္ျဖတ္ရမလဲဆိုတာကလည္း မေသမခ်ာမေရမရာပါ။ ဒါေပမယ့္ တိုက္႐ုိက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သြယ္ဝိုက္ၿပီးေတာ့ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးျဖစ္ေနပါၿပီ။ လုပ္ရမွာေတြကေတာ့ -
- တစ္ခုခုလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္ယူပါ၊ အႀကံဉာဏ္ေတာင္းခံပါ
- ျပႆနာေတြကိုေျဖရွင္းဖို႔ လူမ်ားမ်ားလိုပါတယ္
- ၿပိဳင္ဘက္ေတြနဲ႔ တံတားထိုးပါ။ ေအဗရာဟင္လင္ကြန္းလုပ္ခဲ့သလိုေပါ့
- မတူညီတဲ့ေနာက္ခံေတြရွိတဲ့လူေတြ ပါဝင္လာဖို႔ ေနရာကိုက်ယ္က်ယ္ဝိုင္းပါ

ပန္းတိုင္ေတြအေၾကာင္းေျပာရတာ လုပ္ရတာထက္ ပိုလြယ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္အတြက္ေတာ့ ျခြင္းခ်က္ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ ပုဂၢိဳလ္ေရးတိုက္ခိုက္မႈေတြနဲ႔ အထူးအက်ဳိးစီးပြားေတြ ျပည့္လွ်ံေနတတ္တာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာျပည္က ေရြးေကာက္ပြဲက ႀကိဳဆိုရမယ့္ကိစၥပါ။
ဒီမိုကေရစီနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဝိေရာဓိျဖစ္ေနတဲ့ ကမၻာႀကီးမွာ အားလံုးအတြက္ နမူနာေကာင္းတစ္ခုလိုအပ္ေနပါတယ္။ အာဏာရွင္အစိုးရေတြဆီကေန တာဝန္လႊဲေျပာင္းေတြ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္က ခြင့္လႊတ္ၾကဖို႔၊ အားလံုးပါဝင္ဖို႔နဲ႔ ဥပေဒစိုးမိုးေရးေျပာတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားရွိေနပါသလဲ။

ဒါဟာ ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္ရဲ႕ ရွားရွားပါးပါးေအာင္ပြဲနဲ႔ ၂ဝ၁၆ခုႏွစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကိစၥ ျဖတ္သန္းေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ဆိုတာ အတိအက်ပါပဲ။

[ေဆာင္းပါးရွင္ Rena Pederson ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ မိန္႔ခြန္းေရးသားခဲ့သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး The Burma Spring စာအုပ္ေရးသူလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကို The Huffingtonpost စာမ်က္ႏွာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္]